[PTS Vol S - 2] [\z S /] [\f II /]
[BJT Vol S - 2] [\z S /] [\w II /]
[PTS Page 67] [\q 67/]
[BJT Page 106] [\x 106/]
Suttantapiñake
Namo tassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa
1. 5. 1
Pa€cabhayaverasuttaü
41. [PTS Page 068] [\q 68/]
sàvatthiyaü-
Atha kho anàthapiõóiko gahapati yena bhagavà nenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho anàthapiõóikaü gahapatiü bhagavà etadavoca:
Yato kho gahapati, ariyasàvakassa pa€ca bhayàni veràni våpasantàni honti, catåhi ca sotàpattiyaïgehi samannàgato hoti, ariyo cassa €àyo pa€€àya sudiññho hoti suppañividdho, so àkaïkhamàno attanàva attànaü byàkareyya: ''khãõanirayomhi khãõatiracchànayoniyo1 khãõapettivisayo khãõàpàyaduggativinipàto, sotàpanno hamasmi avinipàtadhammo niyato sambodhiparàyaõo''ti.
Katamàni pa€ca bhayàni veràni våpasantàni honti?
Yaü gahapati, pàõàtipàtã pàõàtipàtapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedayati,2 pàõàtipàtà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasantaü hoti.
Yaü gahapati, adinnàdàyã adinnàdànapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedayati, adinnàdànà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasantaü hoti.
[PTS Page 069] [\q 69/] yaü gahapati, kàmesu micchàcàrã kàmesu micchàcàrapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedayati, kàmesu micchàcàrà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasantaü hoti.
Yaü gahapati, musàvàdã musàvàdapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedayati, musàvàdà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasantaü hoti.
----------------
1. Yoni - machasaü 2. Pañisaüvediyati - sã. Mu. [P. T. S.]
[BJT Page 108] [\x 108/]
Yaü gahapati, suràmerayamajjapamàdaññhàyã suràmerayamajjapamàdaññhànapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedayati, suràmerayamajjapamàdaññhànà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasantaü hoti.
Imàni pa€ca bhayàni veràni våpasantàni honti.
Katamehi catuhi sotàpattiyaïgehi samannàgato hoti?
Idha gahapati, ariyasàvako buddhe aveccappasàdena samannàgato hoti: ''itipi so bhagavà arahaü, sammàsambuddho, vijjàcaraõasampanno, sugato, lokavidå, anuttaro purisadammasàrathã, satthà devamanussànaü, buddho, bhagavà''ti.
Dhamme aveccappasàdena samannàgato hoti: ''svàkkhàto bhagavatà dhammo, sandiññhiko, akàliko, ehipassiko, opanayiko, paccattaü veditabbo vi€€åhã'ti.
Saïghe aveccappasàdena samannàgato hoti: ''supañipanno1 bhagavato sàvakasaïgho, ujupañipanno bhagavato sàvakasaïgho, €àyapañipanno bhagavato sàvakasaïgho, sàmãcipañipanno bhagavato sàvakasaïgho, yadidaü cattàri purisayugàni aññha purisapuggalà esa bhagavato [PTS Page 070] [\q 70/] sàvakasaïgho, - àhuneyyo, pàhuõeyyo, dakkhiõeyyo, a€jalikaraõãyo, anuttaraü pu€€akkhettaü lokassà''ti.
Ariyakantehi sãlehi samannàgato hoti: akhaõóehi acchiddehi asabalehi akammàsehi bhåjissehi vi€€åppasatthehi2 aparàmaññhehi samàdhisaüvattatikehi.
Imehi catuhi sotàpattiyaïgehi samannàgato hoti.
Katamo cassa ariyo €àyo pa€€àya sudiññho hoti suppañividdho?
Idha gahapati, ariyasàvako pañiccasamuppàda€€eva sàdhukaü yonisomanasikaroti: ''iti imasmiü sati idaü hoti, imassuppàdà idaü uppajjati, imasmiü asati idaü na hoti, imassa nirodhà idaü nirujjhati, yadidaü avijjàpaccayà saïkhàrà, saïkhàrapaccayà vi€€àõaü, vi€€àõapaccayà nàmaråpaü. Nàmaråpapaccayà saëàyatanaü. Saëàyatanapaccayà phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. Avijjàyatveva asesaviràganirodhà saïkhàranirodho, saïkhàranirodhà vi€€àõanirodho. Vi€€àõanirodhà nàmaråpanirodho. Nàmaråpanirodhà saëàyatananirodho. Saëàyatananirodhà phassanirodho. Phassanirodhà vedanànirodho. Vedanànirodhà taõhànirodho. Taõhànirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayamassa ariyo €àyo pa€€àya sudiññho hoti suppañividdho-
---------------
1. Suppañipanno - machasaü.
2. Vi€€åpasatthehi - syà [pts]
[BJT Page 110] [\x 110/]
Yato kho gahapati, ariyasàvakassa imàni pa€ca bhayàni veràni våpasantàni honti, imehi catåhi sotàpattiyaïgehi samannàgato hoti, ayamassa1 ariyo €àyo pa€€àya sudiññho hoti suppañividdho, so àkaïkhamàno attanàva attànaü byàkareyya: khãõanirayomhi khãõatiracchànayoniso khãõapettivisayo khãõàpàyaduggativinipàto, sotàpannohamasmi avinipàtadhammo niyato sambodhiparàyaõoti.
1. 5. 2
Dutiya pa€cabhayaverasuttaü
42. Sàvatthiyaü-
Atha kho sambahulà bhikkhu yena bhagavà tenupasaïkamiüsu. Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà ekamantaü nisãdiüsu. Ekamantaü nisinne kho te bhikkhå bhagavà etadavoca:
[PTS Page 071] [\q 71/] yato ca kho bhikkhave ariyasàvakassa pa€ca bhayàni veràni våpasantàni honti. Catuhi ca sotàpattiyaïgehi samannàgato hoti. Ariyo cassa €àyo pa€€àya sudiññho hoti suppañividdho, so àkaïkhamàno attanàva attànaü byàkareyya. Khãõanirayomhi khãõatiracchànayoniso khãõapettivisayo khãõàpàyaduggativinipàto, sotàpannohamasmi avinipàtadhammo niyato sambodhiparàyaõo'ti.
Katamàni pa€ca bhayàni veràni vupasantàni honti?
Yaü bhikkhave, pàõàtipàtã pàõàtipàtapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedayati, pàõàtipàtà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasantaü hoti.
Yaü bhikkhave, adinnàdàyã adinnàdànapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedayati, adinnàdànà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasantaü hoti.
Yaü bhikkhave, kàmesu micchàcàrã kàmesu micchàcàrapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedayati, kàmesu micchàcàrà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasantaü hoti.
Yaü bhikkhave, musàvàdã musàvàdapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedayati, musàvàdà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasantaü hoti.
Yaü bhikkhave, suràmerayamajjapamàdaññhàyã suràmerayamajjapamàdaññhànapaccayà diññhadhammikampi bhayaü veraü pasavati, samparàyikampi bhayaü veraü pasavati, cetasikampi dukkhaü domanassaü pañisaüvedayati, suràmerayamajjapamàdaññhànà pañiviratassa evaü taü bhayaü veraü våpasantaü hoti.
Imàni pa€ca bhayàni veràni våpasantàni honti.
Katamehi catuhi sotàpattiyaïgehi samannàgato hoti?
Idha bhikkhave, ariyasàvako buddhe aveccappasàdena samannàgato hoti: ''itipi so bhagavà arahaü, sammàsambuddho, vijjàcaraõasampanno, sugato, lokavidå, anuttaro purisadammasàrathã, satthà devamanussànaü, buddho, bhagavà''ti.
Dhamme aveccappasàdena samannàgato hoti: ''svàkkhàto bhagavatà dhammo, sandiññhiko, akàliko, ehipassiko, opanayiko, paccattaü veditabbo vi€€åhã'ti.
Saïghe aveccappasàdena samannàgato hoti: ''supañipanno bhagavato sàvakasaïgho, ujupañipanno bhagavato sàvakasaïgho, €àyapañipanno bhagavato sàvakasaïgho, sàmãcipañipanno bhagavato sàvakasaïgho, yadidaü cattàri purisayugàni aññha purisapuggalà esa bhagavato sàvakasaïgho, àhuneyyo, pàhuõeyyo, dakkhiõeyyo, a€jalikaraõãyo, anuttaraü pu€€akkhettaü lokassà''ti.
Ariyakantehi sãlehi samannàgato hoti: akhaõóehi acchiddehi asabalehi akammàsehi bhåjissehi vi€€åppasatthehi aparàmaññhehi samàdhisaüvattatikehi.
Imehi catuhi sotàpattiyaïgehi samannàgato hoti.
Katamo cassa ariyo €àyo pa€€àya sudiññho hoti suppañividdho?
------------
1. Aya€cassa - machasaü, [pts 1, 2]
* Bhikkhaveti sabbaü vitthàretabbaü - sãmu, [pts] sã 1, 2
[BJT Page 112] [\x 112/]
Yato ca kho bhikkhave ariyasàvakassa imàni pa€ca bhayàni veràni våpasantàni honti, imehi catåhi sotàpattiyaïgehi samannàgato hoti, ayamassa ariyo €àyo pa€€àya sudiññho hoti suppañividdho, so àkaïkhamàno attanàva attànaü byàkareyya: ''khãõanirayomhi, khãõatiracchànayoniyo, khãõapettivisayo, khãõàpàyaduggativinipàto sotàpannohamasmi avinipàtadhammo niyato sambodhiparàyaõo''ti.
1. 5. 3
Dukkhasuttaü
43. Sàvatthiyaü-
[PTS Page 072] [\q 72/] dukkhassa bhikkhave, samudaya€ca atthaïgama€ca1 desissàmi. Taü suõàtha, sàdhukaü manasikarotha, bhàsissàmã'ti. Evambhante'ti kho te bhikkhå bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:
Katamo ca bhikkhave dukkhassa samudayo? Cakkhu€ca pañicca råpe ca uppajjati cakkhuvi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Ayaü kho bhikkhave dukkhassa samudayo.
Sota€ca pañicca sadde ca uppajjati sotavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Ayaü kho bhikkhave dukkhassa samudayo.
Ghàõa€ca pañicca gandhe ca uppajjati ghàõavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Ayaü kho bhikkhave dukkhassa samudayo.
Jivha€ca pañicca rase ca uppajjati jivhàvi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Ayaü kho bhikkhave dukkhassa samudayo.
Kàya€ca pañicca phoññhabbe ca uppajjati kàyavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Ayaü kho bhikkhave dukkhassa samudayo.
Mana€ca pañicca dhamme ca uppajjati manovi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Ayaü kho bhikkhave dukkhassa samudayo.
Katamo ca bhikkhave, dukkhassa atthaïgamo? Cakkhu€ca pañicca råpe ca uppajjati cakkhuvi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaü kho bhikkhave dukkhassa atthaïgamo.
Sota€ca pañicca sadde ca uppajjati sotavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaü kho bhikkhave dukkhassa atthaïgamo.
Ghàõa€ca pañicca gandhe ca uppajjati ghàõavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaü kho bhikkhave dukkhassa atthaïgamo.
Jivha€ca pañicca rase ca jivhàvi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaü kho bhikkhave dukkhassa atthaïgamo.
Kàya€ca pañicca phoññabbe ca kàyavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaü kho bhikkhave dukkhassa atthaïgamo.
Mana€ca pañicca dhamme ca uppajjati mano vi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü [PTS Page 073] [\q 73/] sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaü kho bhikkhave dukkhassa atthaïgamoti.
---------------
1. Atthagamaü - sã 1, 2
[BJT Page 114] [\x 114/]
1. 5. 4
Lokasuttaü
44. Sàvatthiyaü-
Lokassa bhikkhave samudayaü ca atthaïgamaü ca desissàmi taü suõàtha. Sàdhukaü manasikarotha bhàsissàmã'ti. Evaü bhante'ti kho te bhikkhå bhagavato paccassosuü. Bhagavà etadavoca:
Katamo ca bhikkhave, lokassa samudayo? Cakkhu€ca pañicca råpe ca uppajjati cakkhuvi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Ayaü kho bhikkhave lokassa samudayo.
Sota€ca pañicca sadde ca uppajjati sotavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Ayaü kho bhikkhave lokassa samudayo.
Ghàõa€ca pañicca gandhe ca uppajjati ghàõavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Ayaü kho bhikkhave lokassa samudayo.
Jivha€ca pañicca rase ca uppajjati jivhàvi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Ayaü kho bhikkhave lokassa samudayo.
Kàya€ca pañicca phoññhabbe ca uppajjati kàyavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Ayaü kho bhikkhave lokassa samudayo.
Mana€ca pañicca dhamme ca uppajjati manovi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Ayaü kho bhikkhave lokassa samudayo.
Katamo ca bhikkhave, lokassa atthaïgamo? Cakkhu€ca pañicca råpe ca uppajjati cakkhuvi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaü kho bhikkhave lokassa atthaïgamo.
Sota€ca pañicca sadde ca uppajjati sotavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaü kho bhikkhave lokassa atthaïgamo.
[PTS Page 074] [\q 74/] ghàõa€ca pañicca gandhe ca uppajjati ghàõavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaü kho bhikkhave lokassa atthaïgamo.
Jivha€ca pañicca rase ca jivhàvi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaü kho bhikkhave lokassa atthaïgamo.
Kàya€ca pañicca phoññabbe ca kàyavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaü kho bhikkhave lokassa atthaïgamo.
Mana€ca pañicca dhamme ca uppajjati mano vi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaü kho bhikkhave lokassa atthaïgamo'ti.
1. 5. 5.
¥àtikasuttaü
45. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà €àtike viharati gi€jakàvasathe.
Atha kho bhagavà rahogato pañisallãno1 imaü dhammapariyàyaü abhàsi:
----------------
1. Pañisallàno - machasaü
[BJT Page 116] [\x 116/]
Cakkhu€ca pañicca råpe ca uppajjati cakkhuvi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
Sota€ca pañicca sadde ca uppajjati sotavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
Ghàõa€ca pañicca gandhe ca ghàõavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõahàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
Jivha€ca pañicca rase ca jivhàvi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
Kàya€ca pañicca phoññhabbe ca kàyavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
Mana€ca pañicca dhamme ca uppajjati manovi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
Cakkhu€ca pañicca råpe ca uppajjati cakkhuvi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
[PTS Page 075] [\q 75/] sota€ca pañicca sadde ca uppajjati sotavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
Ghàõa€ca pañicca gandhe ca uppajjati ghàõavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
Jivha€ca pañicca rase ca jivhàvi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
Kàya€ca pañicca phoññabbe ca kàyavi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
Mana€ca pañicca dhamme ca uppajjati mano vi€€àõaü. Tiõõaü saïgati phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Tassàyeva taõhàya asesaviràganirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotãti.
Tena kho pana samayena a€€ataro bhikkhu bhagavato upassutiü1 ñhito hoti. Addasà kho bhagavà taü bhikkhuü upassutiü ñhitaü. Disvàna taü bhikkhuü etadavoca: assosi no tvaü bhikkhu imaü dhammapariyàyanti? Evambhanteti. Uggaõhàhi tvaü bhikkhu imaü dhammapariyàyaü. Pariyàpuõàhi tvaü bhikkhu imaü dhammapariyàyaü. Dhàrehi tvaü bhikkhu imaü dhammapariyàyaü. Atthasaühitoyaü bhikkhu dhammapariyàyo, àdibrahmacariyakoti.
1. 5. 6
A€€atara bràhmaõasuttaü
46. Sàvatthiyaü-
Atha kho a€€ataro bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho so bràhmaõo bhagavantaü etadavoca:
Kinnu kho bho gotama, so karoti, so pañisaüvedayatã'ti? ''So karoti so pañisaüvedayatã''ti kho bràhmaõa, ayameko anto.
[PTS Page 076] [\q 76/] kiü pana bho gotama, a€€o karoti, a€€o pañisaüvedayatã'ti? ''A€€o karoti a€€o pañisaüvedayatã''ti kho bràhmaõa, ayaü dutiyo anto.
----------------
1. Upassuti - machasaü, syà.
[BJT Page 118] [\x 118/]
Ete te bràhmaõa ubho ante anupagamma majjhena tathàgato dhammaü deseti. ''Avijjàpaccayà saïkhàrà, saïkhàrapaccayà vi€€àõaü, vi€€àõapaccayà nàmaråpaü, nàmaråpapaccayà saëàyatanaü, saëàyatanapaccayà phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayohoti. Avijjàyatveva asesaviràganirodhà saïkhàranirodho. Saïkhàranirodhà vi€€àõanirodho. Vi€€àõanirodhà nàmaråpanirodho. Nàmaråpanirodhà saëàyatananirodho. Saëàyatananirodhà phassanirodho. Phassanirodhà vedanànirodho. Vedanànirodhà taõhànirodho. Taõhànirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotã''ti.
Evaü vutte so bràhmaõo bhagavantaü etadavoca: abhikkantaü bho gotama, abhikkantaü bho gotama. Seyyathàpi bho gotama nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, målhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhinti. Evamevaü1 bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi, dhamma€ca bhikkhu saïgha€ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.
1. 5. 7
Jàõussoõisuttaü
47. Sàvatthiyaü-
Atha kho jàõussoõã bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho jàõussoõi bràhmaõo bhagavantaü etadavoca:
Kinnu kho bho gotama sabbamatthã'ti? ''Sabbamatthã''ti kho bràhmaõa ayameko anto.
Kiü pana bho gotama sabbaü natthã'ti? ''Sabbaü natthã'' ti kho bràhmaõa ayaü dutiyo anto.
Ete te bràhmaõa ubho ante anupagamma majjhena tathàgato dhammaü deseti: ''avijjàpaccayà saïkhàrà, saïkhàrapaccayà vi€€àõaü, vi€€àõapaccayà nàmaråpaü, nàmaråpapaccayà saëàyatanaü, saëàyatanapaccayà phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
Avijjàyatveva asesaviràganirodhà saïkhàranirodho. Saïkhàranirodhà vi€€àõanirodho. Vi€€àõanirodhà nàmaråpanirodho. Nàmaråpanirodhà saëàyatananirodho. Saëàyatananirodhà phassanirodho. Phassanirodhà vedanànirodho. Vedanànirodhà taõhànirodho. Taõhànirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotã''ti.
Evaü vutte jàõussoõã bràhmaõo bhagavantaü [PTS Page 077] [\q 77/] etadavoca: abhikkantaü bho gotama, abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama, nikkujjitaü và ukkujjeyya , pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhintã'ti. Evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma€ca bhikkhu saïgha€ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.
1. 5. 8.
Lokàyatikasuttaü.
48. Sàvatthiyaü-
Atha kho lokàyatiko bràhmaõo yena bhagavà tenupasaïkami. Upasaïkamitvà bhagavatà saddhiü sammodi. Sammodanãyaü kathaü sàràõãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinno kho lokàyatiko bràhmaõo bhagavantaü etadavoca:
[BJT Page 120] [\x 120/]
Kinnu kho bho gotama, sabbamatthã'ti? 'Sabbamatthã''ti kho bràhmaõa jeññhametaü lokàyataü.
Kiü pana bho gotama, sabbaü natthiti? Sabbaü natthi'ti kho bràhmaõa dutiyametaü lokàyataü.
Kinnu kho bho gotama, sabbamekattanti? 'Sabbamekattanti' kho bràhmaõa tatiyametaü lokàyataü.
Kiü pana bho gotama, sabbaü puthuttanti? 'Sabbaü puthuttanti' kho bràhmaõa catutthametaü lokàyataü.
Ete te bràhmaõa ubho ante anupagamma majjhena tathàgato dhammaü deseti: ''avijjàpaccayà saïkhàrà, saïkhàrapaccayà vi€€àõaü, vi€€àõapaccayà nàmaråpaü, nàmaråpapaccayà saëàyatanaü, saëàyatanapaccayà phasso. Phassapaccayà vedanà. Vedanàpaccayà taõhà. Taõhàpaccayà upàdànaü. Upàdànapaccayà bhavo. Bhavapaccayà jàti. Jàtipaccayà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
Avijjàyatveva asesaviràganirodhà saïkhàranirodho. Saïkhàranirodhà vi€€àõanirodho. Vi€€àõanirodhà nàmaråpanirodho. Nàmaråpanirodhà saëàyatananirodho. Saëàyatananirodhà phassanirodho. Phassanirodhà vedanànirodho. Vedanànirodhà taõhànirodho. Taõhànirodhà upàdànanirodho. Upàdànanirodhà bhavanirodho. Bhavanirodhà jàtinirodho. Jàtinirodhà jaràmaraõaü, sokaparidevadukkhadomanassupàyàsà nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotã''ti.
Evaü vutte lokàyatiko bràhmaõo bhagavantaü etadavoca: abhikkantaü bho gotama, abhikkantaü bho gotama, seyyathàpi bho gotama, nikkujjitaü và ukkujjeyya, pañicchannaü và vivareyya, måëhassa và maggaü àcikkheyya, andhakàre và telapajjotaü dhàreyya cakkhumanto råpàni dakkhintã'ti. Evamevaü bhotà gotamena anekapariyàyena dhammo pakàsito. Esàhaü bhavantaü gotamaü saraõaü gacchàmi dhamma€ca bhikkhu saïgha€ca. Upàsakaü maü bhavaü gotamo dhàretu ajjatagge pàõupetaü saraõaü gatanti.
1. 5. 9
Pañhama ariyasàvakasuttaü
49. Sàvatthiyaü-
[PTS Page 078] [\q 78/] na bhikkhave sutavato ariyasàvakassa evaü hoti: ''kinnu kho kismiü sati kiü hoti, kissuppàdà kiü uppajjati, (kismiü sati saïkhàrà honti, kismiü sati vi€€àõaü hoti, kismiü sati nàmaråpaü hoti, kismiü sati saëàyatanaü hoti,) * kismiü sati phasso hoti, kismiü sati vedanà hoti, kismiü sati taõhà hoti, kismiü sati upàdànaü hoti, kismiü sati bhavo hoti, kismiü sati jàti hoti, kismiü sati jaràmaraõaü hotã''ti,
Atha kho bhikkhave sutavato ariyasàvakassa aparappaccayà €àõame vettha hoti: ''imasmiü sati idaü hoti. Imassuppàdà idaü uppajjati. (Avijjàya sati saïkhàrà honti. Saïkhàresu sati vi€€àõaü hoti.) * Vi€€àõe sati nàmaråpaü hoti. Nàmaråpe sati saëàyatanaü hoti. Saëàyatane sati phasso hoti. Phasse sati vedanà hoti. Vedanàya sati taõhà hoti. Taõhàya sati upàdànaü hoti. Upàdàne sati bhavo hoti. Bhave sati jàti hoti. Jàtiyà sati jaràmaraõaü hotã''ti so evaü pajànàti: ''evaü ayaü loko samudayatã''ti.
----------------
*(-) Imehi saïketehi antarita pàñhà syàmapotthake ca likhitasãhalapotthakesu ca na dissante.
[BJT Page 122] [\x 122/]
Na bhikkhave, sutavato ariyasàvakassa evaü hoti: ''kiü nu kho kismiü asati kiü na hoti, kissa nirodhà kiü nirujjhati, kismiü asati saïkhàrà na honti, kismiü asati vi€€àõaü na hoti, kismiü asati nàmaråpaü na hoti, kismiü asati saëàyatanaü na hoti, kismiü asati phasso na hoti, kismiü asati vedanà na hoti, kismiü asati taõhà na hoti, kismiü asati upàdànaü na hoti, kismiü asati bhavo na hoti, kismiü asati jàti na hoti, kismiü asati jaràmaraõaü na hotã''ti.
Atha kho bhikkhave, sutavato ariyasàvakassa aparappaccayà €àõamevettha hoti: ''imasmiü asati idaü na hoti. Imassa nirodhà idaü nirujjhati. Avijjàya asati saïkhàrà na honti. Saïkhàresu asati vi€€àõaü na hoti. Vi€€àõe asati nàmaråpaü na hoti. Nàmaråpe asati saëàyatanaü na hoti. Saëàyatane asati phasso na hoti. Phasse asati vedanà na hoti. Vedanàya asati taõhà na hoti. Taõhàya asati upàdànaü na hoti. Upàdàne asati bhavo na hoti. Bhave asati jàti na hoti. Jàtiyà asati jaràmaraõaü na hotã''ti. So evaü pajànàti ''evaü ayaü loko nirujjhatã''ti.
[PTS Page 079] [\q 79/] yato kho bhikkhave, ariyasàvako evaü lokassa samudayaü ca atthaïgamaü ca yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü vuccati bhikkhave, ariyasàvako diññhisampanno itipi, dassanasampanno itipi, àgato imaü saddhammaü itipi, passati imaü saddhammaü itipi, sekhena €àõena samannàgato itipi, sekhàya vijjàya samannàgato itipi, dhammasotaü samàpanno itipi, ariyo nibbedhikapa€€o itipi, amatadvàraü àhacca tiññhati itipã'ti.
1. 5. 10
Dutiya ariyasàvakasuttaü
50. Sàvatthiyaü-
Na bhikkhave sutavato ariyasàvakassa evaü hoti: ''kinnu kho kismiü sati kiü hoti. Kissuppàdà kiü uppajjati, kismiü sati saïkhàrà honti, kismiü sati vi€€àõaü hoti, kismiü sati nàmaråpaü hoti, kismiü sati saëàyatanaü hoti, kismiü sati phasso hoti, kismiü sati vedanà hoti, kismiü sati taõhà hoti, kismiü sati upàdànaü hoti, kismiü sati bhavo hoti, kismiü sati jàti hoti, kismiü sati jaràmaraõaü hotã''ti,
Atha kho bhikkhave sutavato ariyasàvakassa aparappaccayà €àõame vettha hoti: ''imasmiü sati idaü hoti. Imassuppàdà idaü uppajjati. (Avijjàya sati saïkhàrà honti. Saïkhàresu sati vi€€àõaü hoti.) * Vi€€àõe sati nàmaråpaü hoti. Nàmaråpe sati saëàyatanaü hoti. Saëàyatane sati phasso hoti. Phasse sati vedanà hoti. Vedanàya sati taõhà hoti. Taõhàya sati upàdànaü hoti. Upàdàne sati bhavo hoti. Bhave sati jàti hoti. Jàtiyà sati jaràmaraõaü hotã''ti so evaü pajànàti: ''evaü ayaü loko samudayatã''ti.
[BJT Page 124] [\x 124/]
Na bhikkhave, sutavato ariyasàvakassa evaü hoti: ''kiü nu kho kismiü asati kiü na hoti, kissa nirodhà kiü nirujjhati, kismiü asati saïkhàrà na honti, kismiü asati vi€€àõaü na hoti, kismiü asati nàmaråpaü na hoti, kismiü asati saëàyatanaü na hoti, kismiü asati phasso na hoti, kismiü asati vedanà na hoti, kismiü asati taõhà na hoti, kismiü asati upàdànaü na hoti, kismiü asati bhavo na hoti, kismiü asati jàti na hoti, kismiü asati jaràmaraõaü na hotã''ti.
Atha kho bhikkhave, sutavato ariyasàvakassa aparappaccayà €àõamevettha hoti: ''imasmiü asati idaü na hoti. Imassa nirodhà idaü nirujjhati. Avijjàya asati [PTS Page 080] [\q 80/] saïkhàrà na honti. Saïkhàresu asati vi€€àõaü na hoti. Vi€€àõe asati nàmaråpaü na hoti. Nàmaråpe asati saëàyatanaü na hoti. Saëàyatane asati phasso na hoti. Phasse asati vedanà na hoti. Vedanàya asati taõhà na hoti. Taõhàya asati upàdànaü na hoti. Upàdàne asati bhavo na hoti. Bhave asati jàti na hoti. Jàtiyà asati jaràmaraõaü na hotã''ti. So evaü pajànàti ''evamayaü loko nirujjhatã''ti.
Yato kho bhikkhave, ariyasàvako evaü lokassa samudayaü ca atthaïgamaü ca yathàbhåtaü pajànàti. Ayaü vuccati bhikkhave, ariyasàvako diññhisampanno itipi, dassanasampanno itipi, àgato imaü saddhammaü itipi, passati imaü saddhammaü itipi, sekhena €àõena samannàgato itipi, sekhàya vijjàya samannàgato itipi, dhammasotaü samàpanno itipi, ariyo nibbedhikapa€€o itipi, amatadvàraü àhacca tiññhati itipã'ti.
Gahapativaggo pa€camo.
Tassuddànaü:
Dve pa€ca verabhayà vuttà dukkhaü loko ca €àtikaü
Au€€ataraü jàõussoõi ca lokàyatikena aññhamaü
Dve ariyasàvakà vuttà vaggo tena pavuccatã'ti.